Καθυστέρηση ομιλίας
Είναι η διαταραχή κατά την οποία, η αναπτυξη καποιου στάδιου του λόγου ,πραγματοποιείται με χρονική καθυστέρηση (σύμφωνα με τη χρονολογική ηλικία του παιδιού).
Πολλά παιδιά που παρουσιάζουν καθυστέρηση ομιλίας, αρχίζουν να προφέρουν τις πρώτες τους λέξεις σε ηλικία 3 ετών και στη συνέχεια η ομιλια αναπτύσσεται με μεγάλες δυσκολίες .
Αρθρωτικές και φωνολογικές διαταραχές
Στις αρθρωτικες διαταραχές το παιδί αδυνατεί να εκφέρει κάποιους ήχους, που θα έπρεπε να έχουν κατακτηθεί σύμφωνα με τη χρονολογική του ηλικία ,και παρουσιάζει αντικαταστασεις, απαλοιφες και αλλοιώσεις ήχων.
Είναι πιθανό να συνυπάρχουν και ανατομικές δυσκολίες (για παράδειγμα κακή σύγκλιση δοντιών, κοντός χαλινος κ.α) καθώς και δυσλειτουργιες στην κίνηση των αρθρωτων (γλώσσα, χείλη, γναθοι, υπερωα).
Για παράδειγμα δυσκολεύεται να δαγκώσει τη γλώσσα ώστε να εκφέρει τα φωνηματα /δ/ και /θ/ και τα αντικαθιστά αντίστοιχα με /ζ/ και /σ/.
Στις φωνολογικές δτρχ παρουσιάζονται δυσκολίες στην αντίληψη και επεξεργασία του φωνολογικου συστήματος.
Ενώ δε συνυπάρχουν λειτουργικές δυσκολίες στους αρθρωτες, το παιδί αντικαθιστά σταθερά κάποιους ήχους μεταξύ τους.
Για παράδειγμα, μπορεί να παράγει τον ήχο /δ/ όμως αντί για
/δωρο/ μπορει να λέει
/βωρο/.
Αναπτυξιακή διαταραχή αντιληπτού και εκφραστικού λόγου
Είναι η διαταραχή κατά την οποία ένα παιδί παρουσιάζει σημαντική απόκλιση ή καθυστέρηση στην ανάπτυξη της κατανόησης και της έκφρασης του λογου.
Ένα παιδί με διαταραχές εκφραστικου και αντιληπτικου λογου παρουσιάζει σημαντική καθυστέρηση στην παραγωγή του λόγου, φωνολογικες δυσκολίες , δυσκολία κατανόησης εντολών και οδηγιών, κάνει μορφολογικα λάθη (χρησιμοποιεί λάθος τα άρθρα, τις καταλήξεις), δυσκολεύεται με τη σύνταξη μιας πρότασης, έχει φτωχό λεξιλόγιο και δυσκολεύεται στην κατανόηση των αφηρημένων εννοιων και στη σωστή χρήση του λόγου αναλόγως κοινωνικών περιστάσεων.
Όλα αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε μαθησιακα ελλειμματα που εντοπίζονται στο γραπτό και τον προφορικό λόγο.
Πραγματολογικές δυσκολίες
Τα παιδιά που παρουσιάζουν πραγματολογικες διαταραχές δυσκολευονται στην κατανόηση της χρήσης του λόγου καθώς και τη μη λεκτική χρήση του.
Παρουσιάζουν μειωμένες επικοινωνιακες δεξιότητες, μειωμένη ικανότητα διατήρησης βλεμματικής επαφής, δυσκολία εναλλαγής σειράς σε διάλογο, δυσκολία κατανόησης του διαλόγου, δυσκολία διατήρησης ενός θέματος διαλογου, χαμηλή ικανότητα κωδικοποίησης και αποκωδικοποιησης ενός μηνύματος με τον κατάλληλο τρόπο και στον κατάλληλο χρόνο
Τραυλισμός
Είναι η διαταραχή στη ροή της ομιλιας.
Ένα παιδί που τραυλίζει μπορεί να επαναλαμβανει ή να επιμηκυνει τον πρώτο ήχο μιας λεξης, μια συλλαβή ή μια ολόκληρη λέξη καθώς και να κάνει παυσεις, μπλοκάρισμα και παρεμβολές ήχων.
Αυτό μπορεί να συνοδεύεται από ασυντονιστες κινήσεις του μυϊκου συστήματος της Αναπνοής, της φωνής και της άρθρωσης καθώς και από δευτερεύουσες συμπεριφορές (ανοιγοκλεισιμο των ματιών, σφίξιμο των χειλιών κ.α).
Συχνά παρουσιάζεται μη φυσιολογικός ρυθμός ομιλίας- πολύ γρήγορος ή πολύ αργός.
Λεκτική δυσπραξία
Πρόκειται για μια κινητική διαταραχές της ομιλιας.
Το παιδί δε μπορεί να οργανώσει και να συντονίσει τις διαδοχικες κινήσεις των αρθρωτων του (διαδοχοκινηση), ώστε να παράγει λόγο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να κάνει λάθη ( ποικιλομορφα και οχι σταθερά) που οδηγούν σε ακαταληπτο λογο.
Αυτισμός
Ο αυτισμός είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή, που εμποδιζει το παιδι να κατανοήσει σωστα αυτα που ακουει και βλεπει, και χαρακτηρίζεται από μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, καθώς και επαναλαμβανόμενη και στερεότυπη συμπεριφoρά.
Πολλά παιδιά με αυτισμό αργούν να αναπτύξουν λόγο και όταν αυτός αναπτυχθεί χαρακτηρίζεται από δυσκολίες.
Η λογοθεραπεια στοχεύει στην εκτίμηση των δυσκολιών λόγου και επικοινωνιας που προκύπτουν ,και στη σωστή και έγκαιρη παρέμβαση. Υπάρχουν και περιπτώσεις παιδιών, που δεν αναπτύσσουν λόγο.
Τότε η λογοθεραπεία στοχεύει στην ανάπτυξη της επικοινωνίας μέσω εναλλακτικών τρόπων .